Zaangażowanie organizacyjne i dydaktyczne
W trakcie swojej kariery akademickiej piastował rozliczne funkcje: w latach 1981-1985 prodziekana, a od 1982 dziekana Wydziału Filologicznego (został zdjęty z tego stanowiska w roku 1985 decyzją ówczesnego Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, który „nie potwierdził dalszego pełnienia funkcji”). Po tej decyzji wybrano go na stanowisko wicedyrektora Instytutu Językoznawstwa oraz delegata Rady Wydziału Filologicznego do Senatu UAM.
W roku 1988 został pierwszym dziekanem Wydziału Neofilologii i rozpoczął tworzenie tego nowo powołanego Wydziału. Funkcję tę piastował do roku 1996. Ponadto w roku 1991 sprawował funkcję kierownika Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Stosowanego, a od roku 1996 został zastępcą dyrektora Instytutu Lingwistyki. Funkcję tę pełnił do roku 2004, w którym to roku przeszedł na Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, do Zakładu Retoryki, Pragmalingwistyki i Dziennikarstwa.
W Instytucie Językoznawstwa (potem Lingwistyki) współorganizował nowe kierunki i specjalności filologiczne, między innymi językoznawstwo i informację naukową, filologię węgierską (hungarystykę) i hiszpańską (hispanistykę) oraz etnolingwistykę (uruchomioną na podstawie jego autorskiego programu studiów). Także na podstawie jego autorskiego programu uruchomiono – już na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej – Podyplomowe Studium dla Nauczycieli Języka Polskiego jako Obcego oraz studia w zakresie filologii polskiej jako obcej (dla cudzoziemców) w Collegium Polonicum w Słubicach.
Wspólnie z grupą młodych osób tworzących Akademickie Centrum Informacyjne
w roku 1992 powołał do życia policealną szkołę Akademia Słowa i został jej dyrektorem. Później, w roku 1999 – na jej podstawach – Wyższą Szkołę Języków Obcych (obecnie im. S.B. Lindego) w Poznaniu. W latach 2001-2007 był jej rektorem, a potem do roku 2014 prorektorem.
Poza UAM Tadeusz Zgółka był w latach 1968-1972 kontraktowym nauczycielem języka polskiego w Liceum Muzycznym im. Mieczysława Karłowicza w Poznaniu (co zaowocowało potem bliskimi kontaktami ze środowiskami muzycznymi oraz kierunkiem edukacji dzieci). Doświadczenia nauczycielskie wykorzystał znacznie później, w latach dziewięćdziesiątych, jako członek zespołu (pod kierunkiem prof. dr hab. Bożeny Chrząstowskie) powołanego przez Ministra Edukacji Narodowej dla opracowania podstawy programowej do nauczania języka polskiego w zreformowanej polskiej szkole (od klas IV-VI szkoły podstawowej poprzez gimnazjum po liceum). Przez kilka lat współpracował z Centralną Komisją Egzaminacyjną powołaną przez Ministra Edukacji Narodowej. W latach 2013-2015 uczestniczył w zespole przygotowującym nowy model egzaminu maturalnego (przyczyniając się zwłaszcza do modyfikacji egzaminu ustnego, w którym uwzględniano umiejętności retoryczne zdających). Był rzeczoznawcą MEN przygotowującym recenzje merytoryczne i językowe proponowanych podręczników szkolnych.
Jako współpracownik Wydawnictwa „Kurpisz” opracował koncepcję suplementu do Encyklopedii Gutenberga. Był współprzewodniczącym polsko-amerykańskiej Rady Naukowej (Rewizyjnej) polskiej edycji Encyklopedia Britannica w Chicago oraz zastępcą redaktora naukowego zespołu opracowującego Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny.
Szczególnym obszarem aktywności dydaktycznej i organizacyjnej Tadeusza Zgółki było nauczanie języka polskiego jako obcego. Był członkiem powołanego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego zespołu ekspertów przygotowującego opracowanie na temat strategii nauczania języka polskiego jako obcego oraz jego promocji w świecie. Jako egzaminator powołany przez Ministra Edukacji Narodowej (a potem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego) był delegowany między innymi do Rosji (Moskwa, Petersburg, Irkuck), Kazachstanu, Kirgizji, Uzbekistanu, Armenii, Gruzji, Azerbejdżanu, Francji, Wielkiej Brytanii, Bułgarii, Szwecji, na Ukrainę, Litwę i Łotwę oraz na Węgry. W Irkucku, a zwłaszcza w Archangielsku tworzył podstawy pod uruchomienie na tamtejszych uniwersytetach studiów polonistycznych, za co został wyróżniony godnością doktora honoris causa Państwowego Pomorskiego Uniwersytetu im. M.W. Łomonosowa w Archangielsku.
W związku z tą działalnością został w roku 2003 powołany przez Sejm RP na członka dziesięcioosobowej Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego (tzw. Certyfikacyjnej) i jako jej członek wielokrotnie przewodniczył komisjom przeprowadzającym egzaminy certyfikatowe w kraju i za granicą. Funkcje tę pełnił do roku 2016.
W latach 2016-2018 był członkiem Zespołu Ekspertów przygotowującego opracowanie Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza – stan – perspektywy, wydanego w Katowicach w 2018 roku przez Wydawnictwo Uniwersytetu.
Aktywność dydaktyczna Tadeusza Zgółki to wypromowanie 26 doktorów nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Opracował jedną recenzję w postępowaniu o nadanie godności doktora honoris causa. Recenzował 27 wnio-sków o nadanie tytułu naukowego profesora, 38 razy był recenzentem w przewodach habilitacyjnych oraz 53 razy w przewodach doktorskich. Jest promotorem ponad 500 magistrów filologii (w różnych zakresach szczegółowych – filologia polska, węgierska, hiszpańska, fińska oraz etnolingwistyka).
Prowadził zajęcia kursowe (wykłady, seminaria, konwersatoria, ćwiczenia)
i monograficzne między innymi z następujących przedmiotów: logika, metodologia nauk, filozofia nauki, filozofia języka, socjolingwistyka, językoznawstwo ogólne, wstęp do językoznawstwa, retoryka i erystyka.
