Patron – Publikacje

Publikacje

 

Książki:

  1. O strukturalnym wyjaśnianiu faktów językowych, PWN, Warszawa–Poznań 1976, ss. 93.
  2. Język. Kompetencja. Gramatyka. Studium z metodologii lingwistyki, PWN, Poznań–Warszawa 1980, ss. 110.
  3. Wstęp do językoznawstwa. Skrypt dla studentów uniwersyteckich(współautorzy J. Bańczerowski, J. Pogonowski), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1982, ss. 356.
  4. Język wśród wartości, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1988, ss. 121.
  5. Językowa wieża Babel, czyli iloma językami mówimy, Poznańskie Towarzystwo Naukowe. Prace Komisji Językoznawczej, t. 15, Poznań 1990, ss. 67.
  6. Lektury szkolne(współautor M. Moczulski), Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1992, ss. 124.
  7. Językowy savoir-vivre (współautor H. Zgółkowa), Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1992, ss. 205 (kolejne wydania 1993, 1994).
  8. Mówię, więc jestem. Podręcznik języka polskiego dla licealistów od klasy pierwszej do matury(współautor H. Zgółkowa), Wydawnictwo „Od Nowa”, Kraków 2001, ss. 319 (dwa wydania).
  9. Językowy savoir-vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich(współautor H. Zgółkowa), Książka i Wiedza, Warszawa 2001, ss. 189.
  10. Językowy savoir-vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich(współautor H. Zgółkowa), wydanie 2 poszerzone, Książka i Wiedza, Warszawa 2004, ss. 207.
  11. Językowy savoir-vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich(współautor H. Zgółkowa), wydanie 3 poszerzone i uwspółcześnione, Książka i Wiedza, Warszawa 2019, ss. 280.
  12. Eseje, H. Zgółkowa (red.), Wydawnictwo Vioratoria, Poznań 2022, ss. 176.
  13. Językowy savoir-vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich (współautor H. Zgółkowa), wydanie 1 w tej edycji, poprawione i uzupełnione, Wydawnictwo Vioratoria, Poznań 2023, ss. 275

 

Słowniki i encyklopedie:

  1. Słownictwo polskich tekstów rockowych. Listy frekwencyjne(współautorzy H. Zgółkowa, K. Szymoniak), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991, ss. 478.
  2. Słownictwo współczesnej poezji polskiej. Listy frekwencyjne(współautor H. Zgółkowa), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992, t. 1, ss. 416, t. 2, ss. 286.
  3. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny(jako współautor i zastępca redaktora naukowego), Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994-2005, t. 1-50. ss. 22 551.
  4. Encyklopedia Britannica. Edycja polska(jako autor wybranych haseł polskich
    i współprzewodniczący Wydawniczej Rady Naukowej), Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1997-2005, t. 1-49.

 

Redagowanie tomów:

  1. Struktura logiczna rozumowań lingwistycznych(współredaktor J. Pogonowski), Prace Komisji Językoznawczej, t. 16, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 1990, ss. 220.
  2. Przyczynki do metodologii lingwistyki(współredaktor J. Pogonowski), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1996, ss. 165.
  3. Linguam amicabilem facere Ludovico Zabrocki in memoriam (współredaktor J. Bańczerowski), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999, ss. 462.
  4. Kultura wobec kręgów tożsamości(współredaktor T. Kostyrko), Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne i Wydawnictwo DTSK Silesia, Poznań–Wrocław 2000, ss. 238.
  5. Język perswazji publicznej(współredaktor K. Mosiołek-Kłosińska), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, ss. 202.

 

Artykuły:

  1. Problemy teorii lingwistycznych: B. Malmberg, Nowe drogi w językoznawstwie; Ch. F. Hockett, Kurs językoznawstwa współczesnego, „Studia Metodologiczne” 1971, t. 8, s. 137-144.
  2. „Krajobraz” J. Przybosia, „Nurt” 12 (80) 1971, s. 50-51.
  3. Baczyński „Basi”, „Nurt” 2 (82) 1972, s. 43-44.
  4. O obiektywności krytyki artystycznej, „Nurt” 9 (89) 1972, s. 48-50.
  5. Wyjaśnianie diachroniczno-funkcjonalne i funkcjonalno-genetyczne w ramach fonologicznej teorii języka, [w:] J. Kmita (red.), Elementy marksistowskiej metodologii humanistyki, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1973, s. 495-520.
  6. Czuwanie artysty, „Nurt” 7 (99) 1973 – wkładka do numeru.
  7. Sztuka słowa znaczącego, „Nurt” 7 (99) 1973 – wkładka do numeru.
  8. Omówienie tomu 9 (1972) „Studiów Metodologicznych”, „Studia Filozoficzne” 1974,
    3, s. 199-202.  
  9. O twórczym aspekcie krytyki artystycznej, [w:] Z problemów marksistowskiej teorii i krytyki sztuki, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1975, s. 5-9.
  10. O obiektywności krytyki artystycznej, [w:] J. Kmita (red.), Wartość, dzieło, sens. Szkice z filozofii kultury artystycznej, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, s. 231-243.
  11. Negatywne stosowanie konwencji kulturowej, [w:] J. Kmita (red.), Wartość, dzieło, sens. Szkice z filozofii artystycznej, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, s. 287-303.
  12. Sztuka jako przedmiot refleksji poetyckiej, [w:] J. Kmita (red.), Wartość, dzieło, sens. Szkice z filozofii artystycznej, Książka i Wiedza, Warszawa 1975, s. 304-319.
  13. Eksplikacja pojęcia systemu w koncepcjach fonologicznej szkoły praskiej, „Studia Filozoficzne” 1975, z. 2, s. 189-199.
  14. O strukturalnym ujęciu fonologicznych zmian historycznych, „Lingua Posnaniensis” 1977, t. 20, s.127-133.
  15. Kompetencja językowa jako wiedza o języku, „Studia Filozoficzne” 1977, z. 11, s. 31-39.
  16. Wprowadzenie do dyskusji na temat: „Strukturalistyczne dyrektywy badań nad kulturą”, „Studia Metodologiczne” 1977, t. 16, s. 71-81.
  17. Naturalny i sztuczny model opanowywania języka, „Nurt” 1977, 9 (141) – wkładka do numeru.
  18. Ogólnopolski Zjazd Filozoficzny, „Nurt” 1977, 8 (148), s. 11-12.
  19. Kompetencja lingwistyczna jako fragment świadomości społecznej, [w:] J. Kmita (red.), Zagadnienie przełomu antypozytywistycznego w humanistyce, PWN, Warszawa–Poznań 1978, s. 45-57.
  20. O dwóch rodzajach wyjaśniania faktów historycznych w językoznawstwie, „Studia Metodologiczne” 1978, t. 18, s. 65-83.
  21. Społeczny status kompetencji lingwistycznej, [w:] A. Schaff (red.), Zagadnienia socjo- i psycholingwistyczne, Ossolineum Wrocław 1980, s. 111-138.
  22. O teoretycznych podstawach tzw. polityki językowej, „Studia Polonistyczne”, 1981, t. 9, s. 7-14.
  23. Czynne i bierne uczestniczenie w społecznej praktyce językowej, [w:] J. Kmita (red.), Studia z teorii kultury i metodologii badań nad kulturą, PWN, Warszawa–Poznań 1982, s. 67-79.
  24. Głos w dyskusji, [w:] J. Kmita (red.), Metodologiczne implikacje epistemologii marksistowskiej, PWN, Warszawa 1982, s. 88-95.
  25. Język jako forma kultury nieprofesjonalnej, „Nurt” 1983, 11 (219), s. 11-12.
  26. Stylistyka a socjolingwistyka, „Kultura i Społeczeństwo”, 1983, t. 27, s. 33-41.
  27. „Promethidion” C.K. Norwida – jedność dobra i piękna, „Nurt” 1984, 9 (229), s. 37-38.
  28. Indywidualizm i antyindywidualizm w kwestii przedmiotu badań lingwistycznych, [w:] O kulturze i jej badaniach. Studia z filozofii kultury, PWN, Warszawa 1985, s. 72-87.
  29. Stylistics and sociolinguistics, [w:] J. Brzeziński (red.), Consciousness: Methodological and Psychological Approaches, Amsterdam–Rodopi 1985, s. 171-181.
  30. Struktura[w:] Zdzisław Cackowski (red.), Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny, Ossolineum, Wrocław 1987, s. 681-686.
  31. Metodologiczny status hipotezy relatywizmu językowego, [w:] J. Pogonowski (red.), Teoretyczne podstawy semiotyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 1988, s. 4-13.
  32. Język jako forma kultury nieprofesjonalnej, [w:] H. Zgółkowa (red.), Język zwierciadłem kultury, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1988, s. 9-22.
  33. Jak pisać wypracowania? (współautor H. Zgółkowa), „Nurt” 1988, 5, s. 36-39.
  34. Jak było na początku, czyli hipotezy glottogoniczne, „Nurt” 1988, 9 (277), s. 42-45.
  35. Parametry zróżnicowania językowego, „Nurt” 1988, 10 (278), s. 39-42.
  36. Język – dialekt – gwara, „Nurt” 1988, 11 (279).
  37. Społeczne warianty języka, „Nurt” 1988, 12 (280).
  38. Psychologizm a społeczny charakter języka w koncepcjach lingwistycznych J.N. Baudouina de Courtenay, [w:] J. Rieger, M. Szymczak, S. Urbańczyk (red.), Jan Niecisław Baudoin de Courtenay a lingwistyka światowa, Ossolineum, Wrocław 1989, s. 111-117.
  39. Wyjaśnianie w językoznawstwie, „Studia Filozoficzne” 1989 t. 1, s. 157-168.
  40. Język prywatny i język „na pokaz”, „Nurt” 1989, 1 (281).
  41. Polszczyzna wśród języków indoeuropejskich, „Nurt”1989, 2 (282).
  42. Ekspansja i wymieranie języków, „Nurt”1989, 3 (283).
  43. Polityka językowa wobec różnorodności języków, „Nurt” 1989, 4.
  44. Co będzie dalej? Tendencje i perspektywy rozwojowe językowego składnika współczesnej cywilizacji, „Nurt” 1989, 5.
  45. Zasady lingwistycznej genologii tekstów staropolskich(współautor W.R. Rzepka), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, Łódź 1990, t. 23, s. 119-128.
  46. Rodzaje wyjaśniania zmian historycznych w zakresie polskiej fleksji(współautor W.R. Rzepka), „Język Polski” 1990, R. 70, z. 3-4, s. 108-114.
  47. Zasada konwencjonalności języka a procedury eksplanacyjne w lingwistyce, [w:]
    Pogonowski, T. Zgółka (red.), Struktura logiczna rozumowań lingwistycznych, Wydawnictwo PTPN, Poznań 1990, s. 151-178.
  48. Parametry zróżnicowania językowego, [w:] J. Pogonowski, T. Zgółka (red.), Struktura logiczna rozumowań lingwistycznych, Wydawnictwo PTPN, Poznań 1990, s. 179-194.
  49. Teoretyczne podstawy wyjaśniania zmian historycznych w zakresie fleksji języka polskiego(współautor W.R. Rzepka), [w:] J. Pogonowski, T. Zgółka (red.), Struktura logiczna rozumowań lingwistycznych, Wydawnictwo PTPN, Poznań 1990, s. 195-220.
  50. O potrzebie i założeniach słownika frekwencyjnego współczesnej poezji polskiej(współautor H. Zgółkowa), „Studia Polonistyczne” 1991, t. 16/17, s. 227-233.
  51. Język jako filtr aksjologiczny, [w:] J. Porayski-Pomsta (red.), Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży, Dom Wydawniczy „Elipsa” Warszawa 1991, s. 9-18.
  52. Tekstowe, funkcjonalne i pragmatyczne kryteria wyodrębniania stylowych odmian języka, [w:] S. Gajda (red.), Synteza w stylistyce słowiańskiej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Opole 1991 s. 21-31.
  53. Język jako filtr aksjologiczny, „Polonistyka” 3, s. 131-138 (przedruk), [w:] Chrząstowska (red.), Kompetencje szkolnego polonisty, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992, s. 71-77).
  54. A New Structuralism in Phonology(współautorzy J. Bańczerowski, J. Pogonowski), [w:] H.-H. Lieb (red.), Prospects for a New Structuralism, John Benjamins Publishing Company Amsterdam/Philadelphia 1993, s. 185-224.
  55. Three Levels of the Creativity in Language, [w:] J. Brzeziński, F. Coniglione, T. Marek (red.), Science: Between Algorithm and Creativity, Eburon–Delft 1993.
  56. Styl potoczny jako narzędzie myślenia potocznego, [w:] S. Gajda (red.), Systematyzacja pojęć w stylistyce, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Opole 1993, s. 87-94.
  57. Oni nami mówią, „Teksty Drugie” 1993, t. 4, s. 77-83.
  58. Tylko dla dorosłych[w:] H. Zgółkowa (red.), Listy polskich dzieci do Pana Boga, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1994, s. 9-20.
  59. O potrzebie retoryki, „Polonistyka” 7 (przedruk [w:] B. Chrząstowska [red.], Kompetencje szkolnego polonisty, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994, s. 66-75).
  60. Mechanizmy instrumentalnego podporządkowania języka wobec obszarów kultury, [w:]
    Gajda, Z. Adamiszyn (red.), Przemiany współczesnej polszczyzny, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Opole 1994, s. 17-24.
  61. O dostojeństwie humanistyki. Esej anachroniczny, „Humaniora” 1995, 2, s. 9-17.
  62. Barbarzyńca w (szkolnym) ogrodzie, „Polonistyka”1995, z. 4, s. 213-214.
  63. Aksjologiczne i lingwistyczne wyznaczniki języka poezji, [w:] K. Zamiara (red.), Humanistyka jako autorefleksja kultury, CJA Books, Poznań 1995, s. 123-135.
  64. Moc illokucyjna zwrotów adresatywnych używanych we współczesnej polszczyźnie(współautor H. Zgółkowa), [w:] S. Mikołajczak, A. Sieradzki (red.), W przyjacielskim kręgu. Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Zagórskiemu w 70. rocznicę urodzin, WiS, Poznań 1996, s.155-162.
  65. Szober wiecznie żywy, „Polonistyka” 1996, z. 7, s. 465-466.
  66. Lingwistyka w paradygmatach. Kontynuacje i przełomy, [w:] J. Pogonowski, T. Zgółka (red.), Przyczynki do metodologii lingwistyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1996, s. 157-165.
  67. Warstwy świadomości językowej, [w:] E. Sękowska (red.), Świadomość językowa – kompetencja – dydaktyka, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa 1996, s. 13-19.
  68. Kształtowanie świadomości językoznawczej w nauczaniu języka polskiego, [w:] T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński (red.), Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów zjazdu polonistów, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Warszawa 1996,
    876-889.
  69. O słowach między ludźmi, [w:] M. Czerwińska, A. Skibiński (red.), Od tyranii słów do dialogu. Nowości Psychologiczne, vol. 2, nr 1, Poznań 1997, s. 3-7.
  70. Wyrażanie niewypowiedzianego, czyli o logice konwersacyjnej w tekstach reklamowych. VI Kongres Reklamy Polskiej, Poznań 1997, s. 260-265.
  71. Kształtowanie sprawności i umiejętność w zakresie nauczania języka polskiego jako obcego, [w:] J. Mazur (red.), Oświata polskojęzyczna za granicą. Stan obecny i perspektywy rozwoju, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Warszawa 1997, s. 262-272.
  72. Uwagi recenzyjne dotyczące „Podstaw programowych…” z dnia 15 maja 1997 r., „Polonistyka” 1998, z.5, s. 12-13.
  73. O przemijaniu. Esej leksykograficzny (współautor H. Zgólkowa, [w:] Maria Borejszo, Stanisław Mikołajczak (red.), Viribus Unitis, Księga poświęcona Profesor Monice Gruchmanowej w 75-lecie urodzin, WiS, Poznań 1998, s. 118-124.
  74. Biznesmen, uczony i robotnik. Aksjologiczne podstawy stereotypu językowego. Rekonesans(współautor H. Zgólkowa) [w:] J. Anusiewicz, J. Bartmiński (red.), Język a Kultura, t. 12. Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław 1998, s. 245-251.
  75. Słownik jako podręcznik. Refleksje metodyczne(współautor H. Zgółkowa), [w:] M. Kwiatkowska-Ratajczak, S. Wysłouch (red.), Konteksty polonistycznej edukacji, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 1998, s. 133-145.
  76. Jak kształcić sprawność leksykalną?(współautor H. Zgółkowa), [w:] M. Borejszo, S. Mikołajczak (red.), Silva rerum. Księga poświęcona Profesorowi Markowi Kornaszewskiemu w 70. rocznicę urodzin, WiS, Poznań 1999, s. 113-120.
  77. Zadania edukacyjne w zakresie kultury języka polskiego w szkole, [w:] J. Mazur (red.), Polska polityka na przełomie tysiącleci, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999, s. 63-71.
  78. Nauczanie języka i o języku (na trzech etapach edukacji szkolnej), „Polonistyka” 1999, z. 7, s. 403-403.
  79. Linguistic integration and European integration, [w:] J. Brendel (red.), Culture of the time of transformation. II International Congress The Cultural Identity of the Central-eastern Europe, WIS, Poznań 1999, s. 56-65.
  80. Polonistyczna dydaktyka uniwersytecka a „Podstawa programowa języka polskiego”(współautor H. Zgółkowa), „Polonistyka” 1999, z. 6, s. 335-341.
  81. Ludwik Zabrocki – człowiek i dzieło, [w:] J. Bańczerowski, T. Zgółka (red.), Linguam amicabilem facere Ludovico Zabrocki in memoriam, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999, s. 11-14.
  82. Poprawność językowa a skuteczność komunikacyjna(współautor H. Zgółkowa), [w:] J. Miodek (red.), Mowa rozświetlona myślą, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1999, s. 39-44.
  83. Problematyka badań kontrastywnych polsko-węgierskich w działalności dydaktycznej poznańskiej hungarystyki, [w:] J. Bańczerowski (red.), Polono-hungarica. Nyelbeszet – Irodalom – Tórtenelem – Kultur –Tőrtenet, Budapeszt 2000, s. 387-392.
  84. Język jako narzędzie kreowania tożsamości. Refleksje na marginesie przygotowań do Kongresu Kultury Polskiej, [w:] T. Kostyrko, T. Zgółka (red.), Kultura wobec kręgów tożsamości, Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne, Poznań–Wrocław 2000, s. 149-151.
  85. O stosowności komunikacyjnej wypowiedzi językowych, „Wizja Publiczna” 2000, z. 10, s. 23-31.
  86. O poprawności służebnej, „Wizja Publiczna” 2000, z. 11, s. 42-46.
  87. W genologii retorycznej dialog należy do gatunków najszlachetniejszych, „Wizja Publiczna” 2000, z. 5, s. 47-50.
  88. Kultura słowa, [w:] Problematyka kulturowa w Polskiej Telewizji Publicznej, Wydawnictwo TVP SA, Akademia Telewizyjna, Warszawa 2000, s. 141-153.
  89. Świat wartości w leksyce ogłoszeń towarzyskich i matrymonialnych (współautor H. Zgółkowa), [w:] A. Dąbrowska, J. Anusiewicz (red.), Język a Kultura, t. 13. Językowy obraz świata i kultura, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2000, s. 327-332.
  90. Polonistyczna dydaktyka a „Podstawa programowa kształcenia językowego” przygotowana przez zespół prof. Bożeny Chrząstowskiej(współautor H. Zgółkowa), [w:] J. Bartmiński, M. Karwatowska (red.), Język polski jako przedmiot dydaktyki uniwersyteckiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000, s. 31-42.
  91. Polszczyzna mediów w komunikacji codziennej – ślady i naśladownictwa(współautor H. Zgółkowa), [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Język w mediach masowych, Upowszechnianie Nauki-Oświata, Warszawa 2000, s. 51-59.
  92. Anatomia sprawozdania sportowego, „Akademia Telewizyjna” 2001, z. 6, s. 29-35.
  93. Polonistyka na nieludzkiej ziemi, „Polonistyka” 2001, z. 5, s. 269-299.
  94. Tropienie słów o słowach, „Wizja Publiczna”, 2001 z. 4, s. 2-8.
  95. Pośrednie akty mowy w retoryce współczesnej, [w:] R. Przybylska, W. Przyczyna (red.), Retoryka dziś. Teoria i praktyka, Poligrafia Salezjańska, Kraków 2001, s. 415-425.
  96. Nauka o języku polskim w reformowanej szkole, „Polonistyka” 2002, z. 8, s. 506-509.
  97. Jednostka uwikłana w wielość języków, „Polonistyka” 2002, z. 5, s. 266-271.
  98. O retoryce bez uprzedzeń. Stanisławowi Bortnowskiemu w odpowiedzi, „Polonistyka” 2002, z.5, s. 276-278.
  99. Europejska frazeologia, „Zeszyty Europejskie” 2002, z. 1, s. 15-20.
  100. Dobór źródeł leksykograficznych przy konstruowaniu jednojęzycznych słowników etnicznych(współautor H. Zgółkowa), [w:] S. Gajda, K. Rymut, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Język w przestrzeni społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2002, s. 507-515.
  101. Perswazja w języku prawnym i prawniczym(współautor M. Zieliński), [w:] K. Mosiołek-Kłosińska, T. Zgółka (red.), Język w perswazji publicznej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003, s. 182-189.
  102. Opinia w sprawie wniosku Uniwersytetu Opolskiego o nadanie Profesorowi dr. hab. Kazimierzowi Polańskiemu godności doktora honoris causa tej uczelni, [w:] K. Polański, Doktor Honoris Causa Universitatis Opoliensis, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2003, s. 22-29.
  103. Głos w dyskusji[w:] K. Mosiołek-Kłosińska, T. Zgółka (red.), Język perswazji publicznej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003.
  104. Komplement jako rytualny akt mowy(współautor H. Zgółkowa), [w:] J. Mazur (red.), Rytualizacja w komunikacji społecznej i interkulturowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 99-105.
  105. Czas retoryczny(współautor H. Zgółkowa), [w:] M. Wojtak, M. Rzeszutko (red.), W kręgu wiernej mowy, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 267-273.
  106. Pejzaż poznańskiej humanistyki, [w:] I. Koutny (red.), Hungarologia: język i kultura, Wydawnictwo Prodruk, Poznań 2004, s. 9-11.
  107. O szczerości. Esej pragmalingwistyczny, [w:] J. Kmita, B. Kotowa, J. Sójka (red.), Nauka – humanistyka – człowiek. Prace dedykowane Profesor Krystynie Zamiarze w czterdziestolecie pracy naukowej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005, s. 307-310.
  108. Retoryka dydaktyczna – dydaktyka retoryczna(współautor H. Zgółkowa), [w:] M. Czermińska (red.), Polonistyka w przebudowie, t. 1, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2005, s. 547-555.
  109. Tożsamość językowa w poczuciu przynależności społecznej(współautor H. Zgółkowa), [w:] J. Migdał (red.), Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi Wojciechowi Ryszardowi Rzepce z okazji 65. urodzin, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2005, s. 453-458.
  110. Wiedza językowa i wiedza o języku w podstawach programowych zreformowanej polskiej szkoły, [w:] S. Gajda, A. Markowski, J. Porayski-Pomsta (red.), Polska polityka komunikacyjno-językowa wobec wyzwań XXI wieku, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa 2005, s. 243-252.
  111. Solecyzm jako przykład odwrócenia walencji semantycznej, [w:] J Mazur, M. Rumińska (red.), Humor i karnawalizacja we współczesnej komunikacji językowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 229-234.
  112. Przyjaźń między ludźmi. Szkic kognitywistyczny(współautor H. Zgółkowa), [w:] A. Mikołajczuk, R. Pawelec (red.), Na językoznawczych ścieżkach. Prace ofiarowane Profesorowi Jerzemu Podrackiemu, Wydawnictwo Naukowe „Semper”, Warszawa 2007, s. 285-290.
  113. Język polski w Rosji. Rekonesans badawczy, [w:] J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan (red.), Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 175-182.
  114. Słowa „źle obecne” w polskiej leksykografii po r. 1945(współautor H. Zgółkowa), [w:] A. Dąbrowska (red.), Język a Kultura, t. 20. Tom jubileuszowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008, s. 163-171.
  115. O obiektywności krytyki artystycznej, [w:] J. Grad, T. Kostyrko (red.), Sztuka i jej poznawanie, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008, s. 239-244.
  116. Czuwanie artysty[w:] J. Grad, T. Kostyrko (red.), Sztuka i jej poznawanie, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008, s. 294-298.
  117. Retoryka tabuizacji, [w:] A. Dąbrowska (red.), Język a Kultura, t. 21. Tabu w języku i kulturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009, s. 23-29.
  118. Parametry odróżniające odmiany językowe, [w:] M. Milewska-Stawiany, E. Rogowska-Cybulska (red.), Polskie języki. O językach zawodowych i środowiskowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010, s. 34-40.
  119. Dydaktyka szkolna języka polskiego jako ojczystego w perspektywie europejskiej, [w:] A. Markowski, R. Pawelec (red.), Oblicza polszczyzny, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2012, s. 72-81.)
  120. O ideologizacji i odideologizowaniu słowników(współautor H. Zgółkowa), „Poradnik Językowy” 2013, z. 1, s. 102-110.
  121. O powinnościach dydaktyki wobec języka ojczystego, [w:] K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska (red.), Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, t. 1, Universitas, Kraków 2014, s. 304-307.
  122. Retoryczna organizacja wypowiedzi uczniowskiej na maturze ustnej, [w:] K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska (red.), Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, t. 3, Universitas, Kraków 2014, s. 193-205.
  123. Retoryka a kultura języka. „Poradnik Językowy” 2017, z. 2 s. 41-50.
  124. Poprawność językowa w oczach retoryki, [w:] B. Sobczak (red.), Powinowactwa retoryki. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2017, s. 69-81.
  125. Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza – stan – perspektywa (współautorstwo zespołowe), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, ss. 336.
  126. Moja przygoda z „Polonistyką”, „Polonistyka”, z. 2, 2018.
  127. Etnolingwistyka edukacyjna – edukacja etnolingwistyczna, [w:] J. Tambor (red.), Pogranicza mniejszości. Regiony. Etnolingwistyka, t. 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, s. 240-244.
  128. Esej o oswajaniu, [w:] M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec (red.), Obcy inny. Propozycje aplikacji pojęciowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018, s. 337-340.
  129. Esej leksykograficzny o miłości, [w:] U. Kopeć, A. Kucharska-Babula, M. Bąk (red.), Życie bez miłości jest (nie) możliwe, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2019, s. 21-26.
  130. Między prawdą, fałszem i kłamstwem, [w:] M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec (red.), Słowo – Historia. Historia w słowach, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2019, s. 247-255.
  131. Czyja jest mądrość. Esej semantyczny, „Charaktery” 2020, nr 6-7, s. 126-127.
  132. Esej o tym, co między, „Charaktery” 2020, nr 8, s. 94-95.
  133. Wiedzieć czy wierzyć?, „Charaktery” 2020, nr 9, s. 92-93.
  134. Albo… albo, czyli skazani na wybór, „Charaktery” 2020, nr 10, s. 118-119.
  135. Co to znaczy być przyzwoitym, „Charaktery” 2020, nr 11, s. 90-91.
  136. Czy warto być obok?, „Charaktery” 2020, nr 12-1, s. 118-119.
  137. Bóg i płaskoziemcy, czyli między wiedzą a wiarą. Prawdy poszukują prof. Tadeusz Zgółka i ks. dr Jacek Prusak, „Charaktery” 2021, nr 2, s. 32-37.
  138. Czuj się Pan obrażony…, „Charaktery” 2021, nr 2, s. 86-87.

 

Recenzje:

  1. Dzieje romantycznego poety. „Żołnierz, poeta, czasu kurz…” Wspomnienia o K.K. Baczyńskim, „Nurt” 1968, 6 (38), s. 4.
  2. Analiza badań humanistycznych(współautorzy J. Kmita, L. Nowak). Studia nad teoretycznymi podstawami humanistyki, „Nurt” 1969, 6 (50), s. 56-57.
  3. Teoretyczne podstawy badań historycznych, J. Topolski, Metodologia historii, „Nurt” 1969, 9 (53), s. 77-78.
  4. Semiotyka języka potocznego. Logika i język. Studia z semiotyki logicznej, „Nurt” 1969,
    2 (46), s. 55-56.
  5. Logika i język. Studia z semiotyki logicznej(wyboru dokonał, wstępem i przypisami opatrzył J. Pelc), „Studia Metodologiczne” 1970, t. 7, s. 157-163.
  6. Teoretyczne podstawy językoznawstwa. B. Malmberg, Nowe drogi w językoznawstwie, „Nurt” 1970, 2 (58), s. 54-56.
  7. Lambert (red.), Philosophical Problems in Logic. Some Recent Developments, „Studia Logica” 1973, t. 32, s. 191-194.
  8. Generative grammar versus the concept of innate ideas. By A. Schaff, „Lingua Posnaniensis” 1974, s. 183-188.
  9. Lingwistyka a natywizm. A. Schaff, Gramatyka generatywna a koncepcja idei wrodzonych, „Studia Metodologiczne”,1974, t. XII, s. 134-140.
  10. Piotrowski, M. Ziółkowski, Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna, „Nurt” 1974, s. 6.
  11. Mazur, Cybernetyka i charakter, „Miesięcznik Literacki” 1978, z. 5, s. 137-140.
  12. Theo Bungarten (Hrsg.), Beitrage zur Methodologie, „Glottodidactica” 1984, s. 127-129.
  13. Propozycje epistemologii empirycznej. Problemy socjologii wiedzy, wybór A. Chmielecki. S. Czerniak, J. Niżnik, S. Rainko, „Nurt” 1986, 6 (250).
  14. Sedlak, Życie jest światłem, „Nurt”1986, 3 (247), s. 29-30.